In Totalitarisme beschrijft Hannah Arendt de oorsprong en dynamiek van totalitaire systemen.
Hitler- en Stalincultus
Al enkele jaren na de Tweede Wereldoorlog analyseerde Arendt haarscherp de opkomst van nazi-Duitsland en de stalinistische Sovjet-Unie als manifestaties van het politieke kwaad.
'Het zou wel een vergissing zou kunnen zijn te veronderstellen dat de wispelturigheid en de vergeetachtigheid van de massa erop wijst dat ze genezen is van de totalitaire begoocheling, die bij gelegenheid gelijkgesteld wordt met de Hitler- of Stalincultus; het omgekeerde zou wel eens waar kunnen zijn.' – Hannah Arendt
Waarschuwing
Met het veranderende politieke landschap in de westerse wereld is dit boek, meer dan een historische analyse, een waarschuwing: Arendts beschrijving van de opkomst van dictators en de rol van de massa's is schrikbarend actueel. Na de verkiezing van Trump was het boek terug te vinden in internationale bestsellerslijsten.
‘Lees Hannah Arendt, juist nu.’ – Filosofie Magazine
'Totalitarisme mag dan 67 jaar geleden geschreven zijn, de waarschuwingen die erin doorklinken lezen alsof het om vandaag gaat.’ – Filosofie Magazine
'Arendt wist als geen ander: despoten hebben lak aan de feiten, sjoemelen voortdurend met de waarheid, leggen de vrije pers aan banden en kiezen één idee of mythe uit, meestal gebasseerd op de superioriteit van het eigen volk, om hun demagogische claims te herhalen: "America first. Russia first".' - Joke Hermsen, NRC Handelsblad
‘Hannah Arendt is als denker nog steeds actueel: zij zit dicht op de huid van politieke ontwikkelingen en hoe die zich verhouden tot ons als individu. Ook in sociaal-maatschappelijk opzicht nam zij bepaalde ontwikkelingen scherp waar die in onze tijd alleen maar zijn uitvergroot.’ - Daan Roovers in Boekenkrant Filosofie
‘Een filosofie van zo’n zwaar onderwerp als de regimes van Stalin en Hitler is geen hapklare brok. Toch weet Arendt met dit boek te boeien. Ze geeft het nodige inzicht in twee systemen die opkomen in de jaren dertig en het leven in de Sovjetunie en Nazi Duitsland onleefbaar maken. Arendt toont de vele overeenkomsten van deze systemen goed aan.’ - MO* Magazine
‘De conditie die al deze verschillende mensen uit deze volkomen verschillende contexten delen en die hen volgens Arendt vatbaar maakt voor de roep van een totalitaire ideologie [zoals die van ISIS (red.)], is die van het gevoel van ‘overbodigheid’, het gevoel geen deel meer uit te maken van de wereld waarin men leeft.’ - Tijdschrift Filosofie in artikel 'Hannah Arendt en hedendaagse vormen van terreur'