Uit zorg verdreven

Het eerste landelijke onderzoek naar de gevolgen van de Tweede Wereldoorlog voor de Nederlandse psychiatrie

Vanaf 1940 werden patiënten van zogenaamde krankzinnigengestichten in Duitsland systematisch verwaarloosd en later zelfs vermoord. Het Nederlandse verhaal van de krankzinnigen is onbekender. Hoe werden in Nederland patiënten behandeld door een regime dat hen niet als volwaardig beschouwde?

Krankzinnigengestichten werden bevolkt door zowel psychiatrische patiënten in de moderne zin als mensen met uiteenlopende beperkingen en ouderen met dementie. Duidelijk wordt dat de oorlogsomstandigheden en veelvuldige evacuaties voor deze kwetsbare, afhankelijke groep desastreus konden uitpakken.

Eveline Buchheim en Ralf Futselaar beschrijven de harde feiten en laten daarnaast de betrokkenen zoveel mogelijk zelf aan het woord. Aan de hand van onder andere dagboeken en brieven van patiënten schetsen zij op intieme wijze de volstrekte afhankelijkheid van deze mensen tijdens de bezetting. 

Over de auteurs

Eveline Buchheim is antropoloog en is onderzoeker bij het NIOD. Zij publiceerde onder meer over koloniale geschiedenis, gendergeschiedenis, seksueel geweld in oorlogstijd en herinneringscultuur. Ralf Futselaar is onderzoeker bij het NIOD en hoogleraar sociale geschiedenis van oorlog en massaal geweld aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij publiceerde onder meer over gevangenissen, ondervoeding en de val van Srebrenica.