Dossier Willem Mengelberg

Dossier Willem Mengelberg beschrijft de donkere fase in het leven van de dirigent die bijna 50 jaar aan het hoofd stond van het Concertgebouworkest. Lange tijd werd Mengelberg (1871-1951) door het Nederlandse volk op handen gedragen. Maar kort na het begin van de Duitse bezetting viel hij in ongenade. De welwillende houding waarmee hij de bezetter tegemoet trad wekte bij velen grote verontwaardiging.

Beschuldigingen

Een zuiveringscollege legde Mengelberg na de oorlog een dirigeerverbod op van zes jaar. De befaamde dirigent overleed drie maanden voor het einde van die termijn. Naarmate de naoorlogse jaren verstreken, kreeg zijn verguizing steeds onwerkelijkere dimensies. Zo groeide Mengelberg in de perceptie van velen uit tot een ‘nationaalsocialist ’die de Joodse musici uit zijn orkest zou hebben ‘verwijderd’.

Het proces

Dossier Willem Mengelberg geeft antwoord op vragen die tot dusverre nooit volledig aan de orde kwamen. Voor welke feiten heeft Mengelberg na de oorlog precies terechtgestaan, welke daarvan zijn ook echt bewezen verklaard? Hoe eerlijk was zijn proces, hoe goed werd hij verdedigd, hoe terecht was de uiteindelijke beslissing? Oud strafrechter Frederik Heemskerk probeert een antwoord te vinden op deze vragen en rekent af met een aantal hardnekkige misverstanden. 

In de pers

Op zondag 15 februari was Frederik Heemskerk samen met historica Paulien Micheels te gast bij het radioprogramma OVT (VPRO) om te vertellen over Willem Mengelberg. Luister het interview hier terug (vanaf 40:48min).

Op 25 februari vertelde de auteur in het radioprogramma Podium op NTR Radio 4 over zijn boek. Luister het interview hier terug. Luister het gesprek hier terug (vanaf 55.40min).

Lees hier een bespreking van het boek op de site Historiek.net.