Vertalen in de Nederlanden wint de Taalboekenprijs 2022!

Juryvoorzitter Ton den Boon en laureaat Ton Naaijkens. Foto: Bart Versteeg / Onze Taal
Uit het juryrapport
'Vertalen in de Nederlanden is een zeer complete geschiedschrijving van de vertaalpraktijk in de Lage Landen, vanaf de vroege Middeleeuwen tot nu – het is voor het eerst dat dit brede onderwerp in één publicatie wordt beschreven. En als daar één ding uit duidelijk wordt, dan is het wel het grote belang van vertalingen voor de vorming van onze cultuur en taal. Vertalingen ontsluiten andere culturen voor ons, ze verbreden ons wereldbeeld en verrijken onze taal. De rol van vertalers en tolken als overbrengers van kennis en ideeën is dus veel groter dan veel mensen zich realiseren. De vijf auteurs van Vertalen in de Nederlanden weten dit zeer goed duidelijk te maken. Ze leggen daarbij het zwaartepunt bij de vertaling van literaire en wetenschappelijke teksten, maar uiteraard komt ook de Bijbel aan de orde.
De vijf hoofdstukken geven samen een caleidoscopisch en gedetailleerd beeld van de praktijk van het vertaalbedrijf, met alle actoren, gebeurtenissen en ontwikkelingen die er een bepalende rol in hebben gespeeld. Al die informatie wordt zeer toegankelijk gepresenteerd. De vele voorbeelden zijn goed gekozen en vaak verrassend; de besprekingen daarvan zijn helder en ter zake. Ook aan de vormgeving en de illustraties is veel zorg besteed. Dit is, kortom, een boek dat het verdient om ver buiten de (ver)taalwereld gelezen te worden!'
Over Vertalen in de Nederlanden
Vertalen in de Nederlanden biedt een nieuw en fascinerend beeld van wat vertalen vermag. Eindelijk krijgen we inzicht in hoe vertalers in Nederland en Vlaanderen werkten, in hun achtergronden, hun motieven en maatschappelijke positie. Een cultuurhistorische leemte wordt hier deskundig en prikkelend opgevuld.
Zonder vertalingen had onze cultuur er heel anders uitgezien. De onafgebroken invloed van de talen die ons omringen, heeft de cultuur van de Lage Landen gemaakt tot wat zij nu is: een internationale, meertalige en cultureel diverse omgeving waarvan vertalingen een prominent onderdeel uitmaken.
Vertalen in de Nederlanden brengt in beeld wat en hoe er in de Nederlanden door de eeuwen heen is vertaald, wie daarbij betrokken waren en in hoeverre vertalingen van belang zijn geweest voor sociale en culturele veranderingen. Zowel het medische en juridische als het literaire en wetenschappelijke vertalen en hun contexten worden beschreven. Vanzelfsprekend is er ook aandacht voor de vertalingen van de Bijbel.
Over de Taalboekenprijs
De drie initiatiefnemers – het Genootschap Onze Taal, het Algemeen-Nederlands Verbond en dagblad Trouw – willen met deze prijs de aandacht voor het goede taalboek bevorderen. Goed betekent in dit geval ‘oorspronkelijk, goedgeschreven en taalkundig relevant’.