Nieuw: Reinier Pauw (1564-1636) en Amsterdam

Toen Amsterdam zich in 1578 aansloot bij de opstand tegen Spanje, kreeg het een calvinistische signatuur. Tegelijk kwam een economisch wonder op gang waarin de stad binnen één generatie uitgroeide tot de grootste handelsmetropool ter wereld. Als geen ander belichaamt Reinier Pauw (1564-1636), koopman en regent, deze onstuimige en onstuitbare groei. Hij organiseerde de eerste expedities naar Oost-Indië, stond aan de wieg van de voc en werd achtmaal verkozen tot burgemeester. De steile calvinist greep alle kansen aan die zich in deze unieke historische constellatie voordeden. Hij werd een van de rijkste en machtigste mannen van Amsterdam, dat op zijn beurt de belangrijkste machtsfactor werd in de jonge Republiek der Nederlanden. Tijdens de godsdienstige twisten van het Twaalfjarig Bestand vertaalde Pauw zijn eigen en het Amsterdamse belang in een rechtzinnige ramkoers met raadpensionaris Johan van Oldenbarnevelt. Zelfbewust eiste hij voor Amsterdam de hoofdrol op in de landelijke politiek. Hij was de aanstichter van de val van Oldenbarnevelt en een van de rechters die hem in 1619 in een schijnproces ter dood veroordeelden.